Sürücüsüz kamyonlar ve sorunları

Elon Musk, ulaşım araçlarını yolcu taşımanın ötesine geçirecek devrim niteliğindeki planını devreye sokmak üzere. Tesla’nın önümüzdeki ay tanıtmayı planladığı elektrikle çalışan 18 tekerlekli aracı otonom olacak.

Tesla, yakın zamanda robotik donanımının prototipini test etmek için Nevada’da çalışmalarına devam ediyor. Nevada Motorlu Taşıtlar Departmanı yetkilileri ile görüşen Tesla’dan Nasser Zamani, vermiş olduğu demeçte”Birincil hedefimiz, prototip test kamyonlarımızı, Nevada ve Kaliforniya eyaletlerinde otonom modda sürekli olarak çalıştırma yeteneği kazandırmak” dedi

Tesla’nın uzun mesafe kamyonları için uygun pil teknolojisini geliştirdiğini farz edelim, bu denkleme eklenecek en mantıklı değişken otonomluk olacaktır. Bu adımla, Uber, Google’ın Waymo’su, Volvo, Daimler, ABD Ordusu ve küçük girişimci grupları da dahil olmak üzere kendi kendine gidebilen uzun mesafe kamyon üzerinde çalışan uzun bir listeye Tesla da katılmış olacak. Ağır araçlar ABD genelinde sevk edilen tüm malların yüzde 70’ini taşıyor ancak endüstride yeterli sürücü mevcut değil. Amerikan Kamyon Taşımacılığı Birlikleri, sanayide 50.000 şoföre daha ihtiyaç duyulduğunu ve daha fazla insanın emekli olması veya farklı mesleklere yönelmesi sebebiyle bu rakamın 2024 yılına kadar 175.000’i bulabileceğini açıklıyor.

Maliyetler Azalacak

Amerikan Taşımacılık Araştırmaları Enstitüsü, bir gemicilik şirketinin maliyetinin neredeyse yüzde 40’ını sürücü ücretlerinin oluşturduğunu söylüyor. Tabi sürücüsüz kamyon fikri bir takım sorunları da beraberinde getirmiyor değil zira güvenlik insanların en büyük endişesi. Yine de gerçekleşen kazaların büyük çoğunluğunun insan hatası olduğu göz önüne alınırsa otonom araç ve kamyonların yeterli geliştirmeleri yapıldığında yollar şimdikinden daha güvenli hale gelebilir. Büyük çaplı kazalar her yıl ABD’de 4000 kişinin ölümüne ve 116.000 kişinin yaralanmasına sebep oluyor ve bu kazaların neredeyse hepsi insan hatasının sonucu.

Sevindirici haber ise, kendi kendine gidebilecek kamyonları yapmak nispeten çözülmesi kolay bir teknik engel. Bisikletliler, yayalar ve önceden tahmin edilemeyen sürücülerle dolup taşan şehir sokaklarına kıyasla, herhangi bir aracı açık trafikte bir yolda kendi şeridinde tutmak ve güvenli bir takip mesafesinde devam etmesini sağlamak oldukça kolay  ve uzun vadede maliyetleri düşürerek kar getirebilecek bir iş.

Ama -çığır açacak bir teknoloji ile uğraşırken her zaman bir “ama” vardır- şu anki teknoloji ile insan faktörünü ortadan kaldırmak imkansıza yakın gözüküyor.Kamyonlar zamanlarının çoğunu otoyollarda geçiriyor olsalar dahi; ara sokaklar, nakliye limanları, kargo terminalleri gibi daha zor arazilere de girmeleri gerekiyor. Dolayısıyla şu anki teknoloji, otonom kamyonlar tarafından bu işlerin halledilmesi ve sistemlerin kolayca kontrolden çıkmaması için gelişmek mecburiyetinde.

Musk’ın tüm bu sorunlara alternatif üretebileceği bazı geçici çözümleri de yok değil.

Platooning

Karayolu treni olarak bilinen bu yöntemle araçların birbirine kablosuz olarak bağlanması sonucu her bir aracın lider olan aracı izlemesiyle lokomotif oluşturulmasıdır. Lider olan aracı bir insan kullansa dahi, bu emek maliyetini ciddi oranda düşürürken yakıt tasarrufunu arttıracaktır. Araçların birbirine çok yakın mesafede ve birlikte hareketi rüzgar mukavemetini azaltır, tıpkı Tour dé France’da ki kalabalık bisikletli gruplarında olduğu gibi.

Bu fikir aslında yıllardır etrafımızda dolaşıyor; Volvo, 2012’de İsveç’te bunu denedi. Gelen haberlere göre Tesla’da bu fikrin peşinde.

Burada olan en büyük zorluk bizler gibi yüzlerce metre uzunluğunda bir yol trenini görüp çılgına dönecek sürücüler olması. Bir takımı geçmek yahut otoyolda çıkış veya giriş şeritlerinin açılmasını beklemek insanları hayli rahatsız edebilir. Karayolu treninde yer alacak kamyonların iletişimi için en uygun yöntem de henüz belirlenmiş değil. Tıpkı otoyollardan çıkıp şehir trafiğine inmeleri gerektiğinde ne olacağı bilinmediği gibi.

Römorkaj Modeli

Trenden hoşlanmadınız mı? Tekneler nasıl? Römorkaj modelinde, görevli, kamyonu terminalden yahut depodan karayolundaki alana sürer, sonra bu işleri bilgisayara işler. Diğer tarafta da aynı şey olur: Bir şoför kamyonu otobanda alır ve nihai hedefe gider. Sürücülerin römorkör pilotları gibi işlediği bu tasarı, konteyner gemilerini limana yönlendirir, gerekli insan sayısını en aza indirir ve yolda geçecek uzun günlerin sıkıntısını ortadan kaldırır.

Otoyolda sürücüsüz kamyonların yaygınlaşmasını amaç edinen Embark CEO’su Alex Rodrigues, sürücülere bu yolla daha iyi bir hayat kalitesi sunulacağını savunuyor.

Uzaktan Kontrol

Kontrolün araç dışında olmak koşuluyla insanda olmasını istiyorsanız, Starsky Robotics’in izlediği yaklaşım uygun olacaktır. San Francisco girişimi olan Starsky, kamyonların kendilerini otoyolda sürdüğü, ancak uzaktaki bir insanın ihtiyaç duyduğu yerden devam ettirdiği bir dünya öngörüyor. Drone’lar bu duruma örnek teşkil edebilir: “sürücü”, bir simülatörde oturuyor, tekerleği çalıştırıyor ve uzaktan pedal çeviriyor. Starsky CEO’su Stefan Seltz-Axmacher, “Bu çözülmesi güç problemi sindirilebilir bir hale getirdik” diyor.

Açıkça görülüyor ki burada aşılması gereken nokta, uzaktan bir emri veren operatör ile bu emri karşılayan kamyon arasındaki gecikmenin neredeyse sıfır olmasını sağlamak.

Evet, belki bu problemin çözümü tüm bu sebeplerden ötürü çok da basit görünmüyor, fakat daha önce de olduğu gibi bu dahi Musk’ı durduracağa benzemiyor.