Süper Güneş Fırtınası İnterneti Öldürebilir mi?

Bilim insanı, süper güneş fırtınasının interneti haftalarca veya aylarca yok edebileceğini söylüyor

Profesör Peter Becker, hedefi kritik teknolojiye zarar verebilecek tehlikeli güneş enerjisi faaliyetlerine karşı bir erken uyarı sistemi oluşturmak olan bir ekiple çalışıyor.

Kuzey Işıkları’nın büyüleyici güzelliğine hayran olabiliriz, ancak aynı zamanda güneş fırtınalarının enerjisi, George Mason Üniversitesi’nden Profesör Peter Becker’ın ifadesiyle bir araştırmacının “internet kıyameti” olarak adlandırdığı bir olguyu yaratabilir.

Becker, güneşin nispeten sakin olduğu bir dönemde internetin olgunlaştığını ve şu anda daha aktif bir döneme girdiğini belirterek, “İnsanlık tarihinde ilk kez, artan güneş aktivitesi ile internete olan bağımlılığımız ve küresel ekonomik bağımlılığımız kesişiyor” diyor.

Profesör Becker, okul ve Deniz Araştırma Laboratuvarı ile birlikte bir erken uyarı sistemi oluşturmayı amaçlayan bir projenin baş araştırmacısıdır. Bu proje, güneş fırtınalarının potansiyel etkilerini önceden tahmin ederek internet altyapısını korumayı hedeflemektedir.

Bir güneş süper fırtınası Dünya’ya ne yapabilir?

Güneş süper fırtınaları, Dünya üzerinde çeşitli etkilere neden olabilir. Profesör Becker, bu konuda şunları belirtiyor: “Çok sayıda güneş patlaması yaşandı. Bu patlamalar, güneşin parladığı anlarda ortaya çıkar ve radyasyonu gözlemleriz, bu da bir tür namlu ağzı parlamasıdır. Ardından, koronal kütle atımı (CME) meydana gelir. Yani, parlamayı görebiliriz, ancak ardından koronal kütle atımını görebiliriz. Bu patlamalar uzaya rastgele bir yöne doğru olabilir, ancak aslında ne zaman Dünya’ya doğru yönleneceklerini tahmin edebiliriz. Bu bize, bu parçacıkların Dünya’ya ulaşmadan önce yaklaşık 18 ila 24 saatlik bir uyarı süresi verir. Dünya’nın manyetik alanı bu durumla başa çıkar.”

CME’ler, büyük plazma damlaları veya aşırı ısıtılmış madde içerir ve bir kısmı Dünya’ya çarptığında gezegenimizin manyetik alanını etkileyebilir. Bu durum, Dünya’nın manyetik alanının bozulmasına yol açar. Elektrik fişinde olduğu gibi, genellikle aşırı elektrik yüklerine karşı güvenli bir bölge sağlayan üçüncü bir uç ortaya çıkar, bu da büyük bir elektrik devresine benzer bir durumu tetikler.

Becker, “Ve sonra yerden gerçekten akım alabileceğiniz bu tür sinsi bir durumla karşı karşıya kalıyorsunuz” dedi. “Herkes, ‘Ah, bilgisayarım topraklandı, iyiyim’ diye düşünüyor, ancak böyle bir durumda, Dünya yüzeyine endüktif akımlar uygularsanız, neredeyse tersine işleyebilir ve sonunda aslında nispeten güvenli olduğunu düşündüğünüz şeyleri kavratabilir.”

Elektrik şebekeleri, uydular, bakır kılıflı yer altı fiber optik kablolar, navigasyon ve GPS sistemleri, radyo vericileri ve iletişim ekipmanları gibi birçok sistem bu tür bir durumda savunmasız hale gelebilir.

Daha önce de oldu

Daha önce de olmuştu. Becker, 1859’daki Carrington Olayına işaret ediyor. Bu, bir CME’nin Dünya’ya ulaştığı son seferdi.

Becker, “Aslında, o dönem telgraf sistemini devre dışı bıraktı, telgraf hatlarından kelimenin tam anlamıyla kıvılcımlar uçuyordu” dedi. “Bazı operatörler, kabloların taşımaması gereken yüksek voltaj nedeniyle elektrik çarpması yaşadılar, ancak manyetik alan değişiklikleri o kadar güçlü hale geldi ki neredeyse bir jeneratör sistemi haline geldi ve bu akımları telgraf kablolarına doğru sürükledi.”

Becker, telgrafın o dönemdeki ağır hizmet tellerinin, günümüzün kırılgan elektronikleriyle karşılaştırıldığında oldukça sağlam olduğunu belirtti.

“Yani bunu çok hassas elektronikleriyle internetin üstüne koyuyorsunuz, tüm altyapıyı onarmak için gereken süre açısından sistemi birkaç haftadan aylara kadar gerçekten kızartabilecek bir şeyden bahsediyorsunuz – tüm bu ofis binalarındaki tüm elektronik anahtarlar, tüm bu elektronik eşya dolapları,” dedi Becker. “Bunların hepsi kızartılabilir. Yani oldukça önemli bir şeyden bahsediyoruz. Ve bu sadece iletişim değil. Ekonomik bozulmanın da olduğu açık.”

Becker, bunun yalnızca ABD ekonomisi için günlük 10 ila 20 milyar dolarlık bir ekonomik kesinti olduğunu tahmin etti.

Güneş döngüsü zirveye ulaşıyor ve güneş fırtınaları daha da çoğalıyor

Ağaç halkaları ve buz çekirdekleri, geçmişteki çok daha büyük güneş fırtınalarının izlerini taşımaktadır. Yaklaşık 14.000 yıl önce, muhtemelen Carrington patlamasından yüzlerce kat daha güçlü olan bir güneş patlaması, Dünya üzerinde etkiler bıraktı.

NOAA, mevcut güneş döngüsünün 2024’te artacağını ve zirveye çıkacağını öngörmektedir.