Stres Saçlarımızı Nasıl Beyazlatıyor?

Harvard Üniversitesi’nden bilim insanları, stresin saçları nasıl beyazlattığını buldu.

Bilim insanları, uzun zamandır saçların beyazlamasının doğal yaşlanma sürecinin, bazı pigmentlerin, foliküllerin bozukluklarının ve stresin sonucu olduğunu biliyor. Ama şimdiye kadar stresin nasıl saçları beyazlattığı sorusuna cevap bulunamamıştı. Daha önce stresin, yaşlanma sürecini hızlandırdığı için saçları beyazlattığı düşünülüyordu. Ancak yapılan yeni bir araştırma, durumun böyle olmadığını ortaya çıkardı.

Harvard Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı yeni bir çalışma, savaş ve uçuş korkusundan kaynaklanan stresin saçların beyazlamasının arkasındaki nedenlerden olduğunu tespit etti. Bu türden büyük bir stres kaynağı ile karşılaştığımızda, saçlarımızın rengi ile sorumlu kök hücrelerini aktive eden sempatik bir sinir tepkisi ortaya çıkıyor. Yani çok korktuğumuzda, hücrelerimiz sınırlı olan saç boyasını kullanıyor.

Harvard Üniversitesi’nden araştırmacılar, konu ile ilgili yayınladıkları makalede, “Çalışmamız stresin neden olduğu nöronal aktivitenin somatik kök hücrelerin hızlı ve kalıcı bir kaybına neden olabileceğini göstermektedir” açıklamasını yaptı.

Araştırmacılar, stresin saçların beyazlatmasını nasıl sağladığını tespit etmek için fareler üzerinde deneyler gerçekleştirdi. Araştırmacılar fareleri üç farklı stres faktörü ile karşılaştırdı: fiziksel kısıtlama, fiziksel ağrı ve psikolojik sıkıntı. Farelerin tüyleri, bu üç stres faktörü karşısında da beyazladı.

Çalışmayı gerçekleştiren araştırmacılar, farelerin tüylerinde beyazlamayı tespit ettikten sonra bu beyazlamaya gerçekte neyin neden olduğunu bulmak için de bir çalışma yaptı. Araştırmacıların tüyleri beyazlattığını düşündükleri ilk şüpheli adrenal bezlerdi. Adrenal bezleri alınan fareler, yeniden stres faktörleri ile karşılaştı. Adrenal bezleri olmayan farelerde yine tüylerin beyazlaması gözlendi.

Adrenal bezleri olmayan farelerinde tüylerinde beyazlama gözlenmesinin ardından farelerin diğer hormonal süreçleri araştırmacılar tarafından engellendi. Hormonal süreçlerinde engellenmesinin ardından araştırmacılar, sempatik bir sinir tepkisinin beyaz tüylerden sorumlu kök hücreye aşırı yüklenmesinden kaynaklı olduğu fark etti. Bu sinir tepkisinin engellenmesinin ardından farelerde tüy beyazlaması durdu.

Bilim insanları, saçlarda veya tüylerde görülen beyazlamanın evrimsel bir avantaj kazandırdığını düşünüyor. Beyaz saç veya tüy, çoğunlukla yaşlanma sürecinin bir getirisi olduğu için beyaz saçları veya tüyleri bulunan canlılar deneyim ve liderlik gibi konularda türün diğer bireylerine güven veriyor.