Facebook’un gittikçe garipleşen arkadaş öneri sistemi
Teknoloji Haberleri
Bu yazı, Kashmir Hill adlı yazarının direkt olarak başından geçen bir olayı anlatıyor. Facebook’a girdiğinizde, önerilen arkadaşlar listenizde hiç tanımadığınızı düşündüğünüz insanlara denk geliyor musunuz? Peki, onları gerçekten tanıyor olabilir misiniz? Hatta belki de akrabasınızdır. Buna yazının sonunda karar verin.
Keyifli okumalar.
Bir Facebook Vakası: Senin Hakkında Senin Bildiğinden Daha Fazlasını Bilmesi
Rebecca Porter ve ben, bildiğimiz kadarıyla iki yabancıydık ama Facebook, bizim bir bağımız olabileceğini düşündü. Onun adı bu yaz, benim tanıyor olabileceğin kişiler listemde belirdi. Bu özellik, gerçek yaşamda kim olduğunuzu tanımanın esrarengiz kabiliyeti nedeniyle ünlüdür. Eski patronunuzu ya da sokakta karşılaştığınız birini tanıyor olabileceğiniz kişiler listesinde göstermesi sayesinde kullanıcıları çoğu kez şaşkına çevirmiştir.
Bu arkadaş önerileri okul arkadaşlarının çok ötesine geçmiş durumda. Bu konu hakkında birçok garip hikâye dinledim. Bir psikiyatr, hastalarının birbirlerine öneri olarak sunulduğundan bahsetti.
Sonuçları çok daha rahatsız edici yapan şey, Facebook’un kullanıcılarını birbiriyle çapraz kontrol etmek için sahip olduğu veri kaynakları yelpazesi. İnsanlar genel olarak Facebook’un kim oldukları ve bu ağı nasıl kullandıkları hakkında bilgi sahibi olduğunun farkındadırlar; ancak bu izleme sisteminin derinliğini ve ısrarcılığını kavramak o kadar da kolay değil. Sonuç olarak, “tanıyor olabileceğiniz kişiler” sekmesi adeta bir kara kutu.
Bu kara kutunun içine girebilmek için Facebook’un bana önerdiği kişilerin bir listesini tutmaya başladım. Bir günde bazılarını defalarca göstermek koşuluyla 160; yaz okulum boyunca ise 1,400 farklı insanı önerdi. Bunun yalnızca %15’i gerçekten tanıdığım insanlardı.
Bundan 1 ay sonra, Rebeca Porter adında, Ohio’da yaşayan tanımadığım yaşlı bir kadın listemde belirdi. Kendisini çıkaramadım fakat soyadı tanıdık geliyordu. Hiç tanışmadığım biyolojik büyükbabamın soyadı da Porter’dı. Babam, soyadı Hill olan birisi tarafından evlat edinilmişti ve kendi biyolojik ailesini yetişkinliğine kadar bulamamıştı.
Birkaç yıl sonra babam, annesinin cenazesi için gittiği Ohio’da biyolojik babasıyla, amcalarıyla ve teyzesiyle buluştu ve hiçbirinin Facebook hesabı yoktu. Babama Rebecca Porter adında birisini tanıyıp tanımadığını sordum, profilini gösterdim; fakat tanıyamadı.
Kadına, Facebook üzerinden durumu anlatan bir mesaj yolladım ve biyolojik büyükbabamla bir ilgisi olup olmadığını sordum. Kadın, “Evet!” diye cevap verdi. Keşfettik ki Rebecca Porter benim büyük teyzemmiş. Kendisi biyolojik büyükbabamın erkek kardeşiyle evlenmiş ve bu ikili en son 35 yıl önce birbirlerini görmüşler. Facebook, benim soy ağacımı benden iyi biliyordu.
Facebook, veri aracılarından satın almalar yapması ile meşhur. Ancak Facebook’tan bu durumu sorduğum bir yetkili, Facebook’un tanıyor olabileceğiniz kişiler hizmeti için böyle bir satın alma gerçekleştirmediğini söyledi. Güvenlik sebebiyle, Facebook’un bu bilgiye nerden ulaştığını da tabi ki açıklamadılar. Yetkili kişi, tanıyor olabileceğiniz kişiler uygulaması için Facebook’un 100’den fazla sinyali kullandığını ve hiçbir sinyalin tek başına bir arkadaş önerisini tetiklemediğini belirtti. Ayrıca, Facebook’un yardım sayfasında bu sistemin nasıl çalıştığının yazdığını söyledi.
Yardım sayfasındaki listede şunlar yer alıyor:
- Bir kişinin size arkadaş olarak önerilmesindeki en büyük etken ortak bir arkadaşınız olmasıdır.
- Aynı Facebook grubundasınızdır ya da aynı fotoğrafta etiketlenmişsinizdir.
- Okul ya da iş gibi ortak ağlarınız vardır.
Listemdeki önerilere bakınca, kaçının gerçek anlamda birer yabancı olduğunu düşünmeden edemiyorum. Ya da kaçıyla farkında olmadan tanışma ihtimalimin olduğunu… Bunlar kesinlikle tanıdığım insanlar değil ama tanımam gereken insanlar mı?
Kaynak: http://gizmodo.com/facebook-figured-out-my-family-secrets-and-it-wont-tel-1797696163 direkt çevrilmiştir.