Bronz Çağı Kültürlerine İlişkin Yeni Keşif: Ölülerini Gömmek Yerine Müzik Aletleri ve Süs Eşyalarına Dönüştürdüler
Genel Bilgi ve Haberler
İngiliz arkeologlar, milattan önce 3 bin ile bin yılları arasında yaşandığı düşünülen Bronz Çağı’nda insanların ölülerin kemiklerini saklayarak onları müzik aletlerine ve süs eşyalarına dönüştürdüğünü keşfetti. Araştırmacılar, Bronz Çağı topluluklarının bu şekilde tanınmış insanlara dair hikayeleri gelecek nesillerle paylaştığını ve toplumsal bir hafıza oluşturduklarını açıkladı.
İngiltere’de Bristol Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir araştırmada, Bronz Çağı’nda yaşayanların, ölülerinin kalıntılarını tutma geleneği olduğu ve onları birkaç nesil boyunca sakladıkları açıklandı.
TANINMIŞ KİŞİLERİ NESİLLER BOYUNCA ONURLANDIRMANIN YOLU
Araştıma ekibi, İngiltere’de 4 bin 500 yıl öncesine dayanan Bronz Çağı keşiflerinde radyokarbon tarihleme ve CT taramaları kullandı. Eserler arasında, insan kemiklerinde oyularak yapılmış çok sayıda eşyanın olduğu ortaya çıkarıldı. Bulgular, kalıntıların yakın topluluklar arasında ve nesiller boyunca tanınan bireyleri onurlandırmanın ve hatırlamanın somut bir yolu olarak kullanıldığını gösteriyor.
Kalıntılar arasında, insan uyluk kemiğinden oyulmuş ve yıllar sonra tamamen farklı bir kişinin mezarlığına olarak gömülen bir müzik aleti de bulundu.
Keşif, araştırmacıların Bronz Çağı’ndaki ölüm ritüellerine ilişkin ayrıntılı bir çerçeve ortaya koydu.
Baş yazar Dr. Thomas Booth, modern toplumlarda da insanlara ait kalıntıların ‘özellikle güçlü nesneler’ olarak görüldüğünü ve Tunç Çağı’nda da aynı olduğunu söyledi.
Booth, “Ancak, ölülere bugün bizim için akıl almaz derecede ürkütücü bir biçimde müdahale ettiler. Bronz Çağı insan kalıntılarının radyokarbon tarihlemesinden sonra, kişilerin öldükten önemli bir süre sonra gömüldüğünü gördük, bu da onların insan kalıntılarını saklama ve kullanma geleneğine sahip olduğunu gösteriyor. İnsanlar, canlı veya kültürel hafıza içinde yaşamış kişilerin kalıntılarının küratörlüğünü yapmış gibi görünüyor” ifadelerini kullandı.
SADECE AİLE ÜYELERİYLE SINIRLI DEĞİL
Bununla birlikte Booth, insan kalıntılarından yapılan eşyaların, Bronz Çağı topluluklarında muhtemelen önemli bir rol oynayan veya iyi tanımlanmış bir ilişkileri olan insanlara saygı göstergesi olduğunu aktardı. Diğer taraftan, Booth kalıntıların sadece aile üyeleriyle sınırlı kalmadığını bir tüccar, bir arkadaş ve hatta bir düşmana da ait olabileceğini belirtti.
STONEHENGE’A YAKIN BİR MEZARLIKTA BULUNDU
Wiltshire kontluğundan alınan bir örneğin insan uyluk kemiğinden yapılmış bir müzik aleti olduğu ve yıllar sonra Stonehenge’e farklı birinin mezarlığına dahil edildiği aktarıldı.
Oyulmuş ve cilalanmış müzik aleti, taş ve bronz baltalar, kemik plaka, savunma dişleri ve törensel nesneler ile birlikte bulundu. Mezarın radyokarbon analizinde, söz konusu müzik aletinin, kişinin tanıdığı birine ait olduğunu gösterdi.
NESİLLER BOYUNCA EVLERDE DE SAKLANDI
Projenin baş araştırmacısı Profesör Joanna Bruck, ‘İnsan kemiği parçaları ölülerle birlikte mezar armağanı olarak dahil edilmiş olsa da, yaşayanların evlerinde de tutuldu’ dedi. Bruck, bunların ayrıca evlerin altına gömüldüğünü ve en önemlilerin daha sonra sergilendiğini bildirdi.
SOSYAL KİMLİK OLUŞTURMAK İÇİN KULLANILDI
Çalışmanın yazarları, araştırmalarının Bronz Çağı’nda ölülere sadece cenaze töreni bağlamında rastlanmadığını, insan kalıntılarının düzenli olarak tutulduğunu ve kalıntıların yaşayanlar arasında dolaştığını ortaya koyduğunu belirterek, Britanya’daki toplulukların kendi sosyal kimliklerini yaratmak için yaşayan hafızanın kalıntılarıyla ilgilediklerini açıkladı.
Araştırmanın tüm bulguları, Antiquity dergisinde yayınlandı.