İşitme Engellilere Umut Olacak Proje

İÜ İstanbul Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Leyla Türker Şener’in tasarladığı kulaklık işitme engellilere de ‘ses’ oldu.

İstanbul Üniversitesi (İÜ) İstanbul Tıp Fakültesi Biyofizik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Leyla Türker Şener’in tasarladığı giyilebilir teknoloji, kablosuz kemik iletimli kulaklık, kulak zarı ve kulak yolunda problem olan işitme engelli bireylerin telefonlarındaki sesleri duymalarını sağlıyor.

Doç. Dr. Şener, araba ve bisiklet kullanırken, koşu, yürüyüş ve antrenman yaparken çevredeki sesleri de duyabilmeyi sağlamak amacıyla kulak zarı yolunu kullanmadan elmacık kemikleri üzerinden orta kulağa sesi ileten ve telefona Bluetooth’la bağlanan “TETFİT” adlı kulaklık tasarlardı.

İstanbul Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Bölümü’nden bir akademisyenin kulaklığın işitme engelli bireylerde faydalı olabileceğini düşünerek yönlendirmesi üzerine, kulak zarı yolundaki problem nedeniyle doğuştan duymayan bir hastada kulaklığı deneyen Şener, hastanın telefonda çalan müziği duyduğuna şahit oldu.

Şener, tasarladığı kulaklıkla elmacık kemiği üzerinden bilginin titreşimle duyma merkezine iletilmesini sağlayarak, kulak zarı ve kulak yolundaki duyma problemi nedeniyle işitme yetisini tamamen ya da belli bir düzeyde kaybeden işitme engelli bireylere, telefonlarındaki sesleri duymaları ve telefon görüşmeleri yapmaları için umut oluyor.

İÜ 3 Boyutlu Tıbbi ve Endüstriyel Tasarım Laboratuvarı (TETLAB) Yöneticisi Doç. Dr. Şener, yenilik içeren fikirlerin 2 boyutlu çizimlerini, 3 boyutlu modellerini ve prototiplerini oluşturduklarını, bugüne kadar 200’ü aşkın patent başvurusuna, 20’nin üzerinde şirket kuruluşuna destek olduklarını anlattı.

İnsanların hem dış sesleri duymaları hem de kemik iletimiyle Bluetooth 5.0 üzerinden bağlanarak telefonlarındaki sesi duymaları ve telefon görüşmeleri yapmaları için kulaklık tasarladıklarını belirten Şener, “Bu kulaklık kulak yolunuz açık olduğu için dış sesleri duymanızı sağlıyor. Kemik iletimli olarak da telefondan gelen bilgiyi size iletiyor. Dolayısıyla çift yoldan her şeyi duymaya açıksınız. Özellikle araba kullanırken ambulans ve korna seslerini kaçırmıyorsunuz, bir yandan da navigasyonu dinleyebiliyorsunuz” diye konuştu.

“Duyma merkezinde problem olan hastalar kulaklıktan faydalanamıyorlar”

Kulaklıkla elmacık kemiği üzerinden bilginin iletilmesini sağladıklarını aktaran Şener, şöyle devam etti:

“Kulak yolu ve kulak zarında hasar olan kişiler, kemik iletimli kulaklığımızla duymaya başladılar. Geçen hafta hiç duymayan bir hasta geldi. Kulaklığı taktık. Müziği ilk kez duyduğuna şahitlik ettik. Daha önce hiçbir sesi duymadığı için duyduğu kelimelerin ne anlama geldiğini de bilmiyordu. Şimdi onunla ilgili terapi süreci başlayacak. Ne duyduğunu söyleyeceğiz ve peşinden duyuracağız. Bu şekilde duyması ve konuşması üzerine terapi çalışmalarına başlayacak. Kulak zarı ve kulak yolunda problem olan işitme engelli bireyler bu kulaklıkla telefonlarıyla konuşabilecekler, müzik dinleyebilecekler. Duyma merkezinde problem olan hastalar ise bu kulaklıktan faydalanamıyorlar.”

Doç. Dr. Şener, kulaklığın teknolojik özellikleri hakkında da “Bu bir giyilebilir teknoloji ürünü. Sabah kulağınızın üzerine asarak çıkabilirsiniz ve gün boyu yüzünüzde kalabilir. Kulak yolunu tıkamadığı için de herhangi bir nemlenmeye ve enfeksiyona neden olmuyor. Kulaklığı sürekli kulağın içine takıp masaya bırakmak suretiyle o ortamda bulunan enfeksiyon kaynaklarını kulağınızın içerisine sokmamış oluyorsunuz. Telefonunuzu yüzünüze götürmediğiniz için de enfeksiyondan uzak kalmanızı sağlıyor. Aynı zamanda yapay zeka sesli asistanla sesli komutla telefonunuzu kontrol edebiliyorsunuz. Bluetooth 5.0 teknolojisi ile daha uzak noktalardan telefonunuza bağlı kalabiliyorsunuz” şeklinde konuştu.

Kemik iletimli kulaklığın pandemi döneminde özellikle sağlık çalışanlarınca da çok fazla tercih edildiğini dile getiren Şener, kulaklığın kulak içine takılan ve operasyonla kulak arkasına implant edilen cihazlardan daha uygun fiyata ve daha gelişmiş bir teknolojiye sahip olduğunu sözlerine ekledi.