Türk Bilim İnsanları O Listeye Girmeyi Başardı

Bilkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Tayfun Özçelik’in, Dr. Onur Emre Onat ile birlikte yürüttüğü uykusuzluk geni çalışması, Cell Dergisi tarafından 2017’nin en önemli bilimsel keşifleri arasında gösterildi.

Dünya genelinde yürütülen çalışmaları inceleyen Cell Dergisi Editörler Konseyi, yılın en iyi bilimsel keşiflerini belirledi. Derginin Mart ayında piyasaya çıkan özel sayısında 2017’nin en iyi üç bilimsel keşfi arasında Bilkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Tayfun Özçelik’in önderliğinde yürütülen çalışmalardan “uykusuzluk geni” keşfi gösterildi.

Uykusuzluk geni çalışması Prof. Dr. Tayfun Özçelik ve Rockefeller Üniversitesi’nden Prof. Dr. Michael Young’ın başında olduğu bir ekip tarafından yaklaşık 8 yıl süren bir araştırma sonucunda keşfedilmişti. Vücudun biyolojik saatini belirleyen genlerden biri olan Kriptokrom 1’de (CRY1) gerçekleşen mutasyonların biyolojik ritmin bozulmasına ve dolayısıyla uyku düzensizlikleri yaşanmasına neden olduğu biliniyordu.

Prof. Dr. Michael Young, biyolojik ritmin temel mekanizmasını ilk kez meyve sinekleri üzerinde gerçekleştirdiği araştırma neticesinde keşfetmiş ve 2017 Nobel Tıp Ödülü’nü kazanmıştı. Prof. Dr. Tayfun Özçelik’in, Dr. Onur Emre Onat ile gerçekleştirdiği çalışmada, Prof. Dr. Young’ın araştırmasını insanlara taşındı ve biyolojik ritim bozukluğunun uyku düzensizliğine yol açtığı ortaya çıkarıldı.

Prof. Dr. Tayfun Özçelik, klinik izleme altında olan hasta ve kontrol gruplarında 20 yıldır genom incelemeleri gerçekleştirdiğini belirterek “Hayatımızın üçte birini alan uykunun düzenlenebilmesi için biyoritim genlerinin tam çalışması gerekiyor. Gen bozukluğu nedeniyle uyku da bozuluyor. Şimdiki araştırmamızda ise uyku bozukluğuyla hangi davranışların ve hastalıkların ortaya çıktığını araştırıyoruz’’ dedi.