Mars’ta Günlerin Giderek Kısaldığı Tespit Edildi

NASA’nın InSight İniş Aracı, Mars’ın günlerinin düzenli bir şekilde kısaldığını ortaya çıkarttı. Bilim insanları, Mars’ın giderek daha hızlı dönmeye başladığını, bunun da bir Mars gününün daha kısa sürmesine yol açtığını keşfetti.

Bilim insanları, Mars’ın dönüşünün, kütlesinde oluşan olası değişim nedeniyle hızlandığı, bunun da Mars günlerinin kısalmasına neden olduğu belirtildi. Mars’ın dönüş hızındaki değişim yılda yaklaşık dört mili yay saniyesi kadar bir artışı temsil ediyor ve bu artış günlerin saniyenin binde birine yakın bir süre daha kısa olmasına neden oluyor.

Bu dönüş hızındaki değişiklikleri tespit etmek için bilim insanları, Mars yüzeyinde dört yıl boyunca çalışan InSight Mars aracının verilerini kullandılar. InSight’ın asıl amacı Kızıl Gezegen’in içini incelemekti, ancak Mars’ın dönüşünü ölçmeye yardımcı olabilecek bir çift radyo antenine de ev sahipliği yapıyordu.

Ekip, InSight’ın ilk 900 Mars günü boyunca toplanan verileri inceledi ve güneş rüzgârı ve Dünya atmosferindeki nem gibi diğer faktörleri düzeltti. Tespit, InSight ile NASA’nın Dünya’daki uluslararası dev radyo antenleri dizisi “Derin Uzay Ağı”nın ortak çalışmasıyla elde edildi.  Bu sayede bilim insanları, tamamen Mars’ın dönüş hızındaki değişikliklere atfedilebilecek varyasyonları araştırabildiler.

Birikmiş verilerin incelenmesi sonucunda ise Mars’ın dönüşünün yıllık bazda çok küçük bir miktarda da olsa hızlandığı tespit edildi: 4 milisaniye veya 0,004 saniye. NASA’ya göre bu da Mars’ın 24,6 saatlik gününü her yıl milisaniyenin birkaç kesri kadar kısaltıyor. InSight aracı, yüzeydeki görevini 2022 Aralık ayında tamamlamış olsa da, bilim insanları topladığı verilerin incelenmesinin uzun yıllar sürebileceğini ve pek çok yeni bilginin elde edilebileceğini düşünüyor.

Gezegenin tam olarak neden hızlandığı şimdilik bilinmiyor. Ay, Dünya’nın dönüş hızında önemli bir rol oynuyor ve aslında günleri biraz daha uzatıyor. Ancak Mars’ın iki uydusu çok daha küçük ve böyle bir etkilerinin olduğu düşünülmüyor. Bilim insanları bunun yerine, kutuplarda biriken buzların kütle değişiminden ya da buzullarla kaplandıktan sonra yeniden ortaya çıkan kara parçalarından kaynaklanabileceğini öne sürüyorlar.