Elektronik Haberleşme Altyapı Bilgi Sistemi (EHABS)

Türkiye’nin 2023 Bilgi Toplumuna dönüşüm vizyonunda yer alan internet hedefleri için kamu ve özel sektörün işbirliğinin ve tesis paylaşımı ile ortak altyapı kullanılmasının önemine binaen, halkımızın en gelişmiş iletişim teknolojilerinden yararlanmasına yardımcı olup, ülkemizin yaşam kalitesinin arttırılması bağlamında EHABS önemli bir yere sahip olmaktadır.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yürütülen EHABS projesi ile işletmecilere ait elektronik haberleşme altyapı bilgilerinin tek merkezde toplanması, bu bilgilerin Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) tabanlı bir harita üzerinde gösterilmesi, veri güncellemesi yapılabilmesi, geçiş hakkı ve tesis paylaşımına ilişkin süreçlerin etkin ve hızlı bir şekilde yürütülmesi, yönetilmesi ve uygulanmasına katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

Kritik altyapılarda yaşanacak bir kesinti ülke çapında büyük ölçekli ekonomik zarara, ulusal güvenlik açıklarına ve kamu düzeninin bozulmasına yol açabilecektir. EHABS ile bütün altyapının sağlıklı bir şekilde görüntülenmesi ve yönetimi mümkün olacağından bu riskler ortadan kalkacaktır. Ayrıca tesis edilecek bu proje ile toplanan verilerin strateji ve politika belirlemede kullanılması bilgi ve iletişim sektöründe ülkemizi uluslararası ölçekte iyi bir konuma ulaştıracaktır.

Mükerrer yatırımların önüne geçilerek milli gelire hatırı sayılır oranda katkı sağlanacak

Fiber altyapılarda ilk tesis maliyetinin yaklaşık 3/4’ünü inşaat çalışmalarının oluşturduğu göz önüne alınırsa,  GSM/Telekom operatörlerinin ve aynı faaliyet alanındaki işletmelerin her birinin kendi altyapılarını kurması maliyet, zaman kaybı, malzeme, ekipman vb. açıdan ciddi kaynak israfına yol açmaktadır. EHABS, bu tekrarları önleyerek, şirketler için önemli avantajlar oluştururken milli gelire de hatırı sayılır oranda katkıda bulunacaktır. Ortak altyapı ile en başta gereksiz kazılar ortadan kalkacak. Böylece ciddi maliyetler önlenecek ve önemli tasarruflar sağlanacak, aynı güzergâhta ayrı ayrı fiber yatırımı yapılmasından ziyade, Geçiş Hakları Yönetmeliği’nin etkin şekilde uygulanması ile mükerrer yatırımlar önlenecek, atıl kapasiteler kullanılır hale gelecektir.  Böylelikle kaynakların etkin ve verimli kullanılması sağlanarak ülkemiz ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlanmış olacak. Ayrıca internet hizmetleri daha fazla aboneye, daha hızlı ve ekonomik olarak ulaşabilecektir.

Farklı altyapı uygulamalarının önüne geçilecek

EHABS’ın yürürlüğe girmesiyle sürdürülebilir çözüm üretilerek standart olmayan, koordine olamamış tüm fiber altyapı gelişimlerine son verilecek. İşletmecilerin altyapılarını BTK’nın belirlediği standartlara uygun tesis etmesi, standarda uygun kazılarla çevreye verilen rahatsızlığın azaltılması, kaliteli altyapı tesisi sayesinde meydana gelebilecek arızaların azalması ile hizmet kalitesinin yükselmesi amaçlanmaktadır. İşletmecilerin kendi şebekeleri için yaptıkları kazılarda altyapılarının başka işletmeciler tarafından ücreti mukabili (tesis paylaşım bedeli)  kullanabileceği özelliklerde yapılması, işletmeciler arası rekabetin arttırılması gibi faydaları da beraberinde getirecektir.

EHABS’la neler yapılabilmektedir ?

EHABS’ın faaliyete geçmesi ile birlikte ilgili alanda faaliyet gösteren bir işletmeci herhangi bir yerdeki fiber optik kablo altyapısı ile ilgili olarak;

• Altyapıya ilişkin bilgiler (uzunluk, ekipman, altyapı tipleri, şebeke izleme vs.)
• Kapasite,
• Boş kapasite durumu,
• Güzergâh (adres ve konum bilgisi)
• Detaylı Raporlama,
• Kurulu sistem, ekipman ve cihaz vs. gibi birçok bilgiye erişebilecek.

Fiber Altyapıda Son Durum

2020 yılında 5G altyapısına geçmeyi planlayan Türkiye için fiber altyapı 2 milyonu geçen fiber abone sayısıyla baş döndüren hızda yaygınlaşmaktadır. EHABS’la bu altyapının sağlıklı bir şekilde yönetilmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılması çok büyük önem arz etmektedir. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kurumu’nun (BTK) Eylül 2017’de yayınladığı Türkiye Elektronik Haberleşme Sektörü, Üç Aylık Pazar Verileri Raporu 2017 Yılı 2. Çeyrek sonu itibariyle toplam fiber uzunluğu 304.530 km’ye ulaşmıştır. Bunun yaklaşık 123.234 km’si omurga, kalan kısmı erişim amaçlı kullanılmaktadır. Yine aynı raporda fiber abone sayısının 2,1 milyona yaklaştığı belirtilmiştir.