Connect with us

Hafta Sonu Tatili Nasıl Doğdu?

Genel Bilgi ve Haberler

Yayınlama

-

Portsmouth Üniversitesi, Sosyal ve Kültürel Tarih Profesörü Brad Beaven yazdı.

Çalışma günü sayısını beÅŸten dörde düşürme tartışması bütün dünyada giderek daha yoÄŸun biçimde tartışılıyor. İşletmeler ve politikacılar daha az ancak daha etkin çalışma saatlerine geçmeyi düşünüyor. BoÅŸ zaman faaliyetleri üzerine çalışmış bir tarihçi olarak, bana öyle geliyor ki, 19’uncu yüzyılda hafta sonunun tatil olarak ilan edilmesi ile bugün yaÅŸanan tartışmalar arasında bazı paralellikler var.

Cumartesi günlerini Pazar günleri gibi tatil saymak aslında modern bir olgu. 19’uncu yüzyıl boyunca, hükümet kararları fabrikalarda çalışma saatlerini düşürdü ve düzenli molalar öngördü. Ancak hafta sonu kararı yalnızca hükümetler tarafından alınmış bir karar deÄŸil. Yürütülen kampanyalar da bu süreci ÅŸekillendirdi. Bu kampanyaların bazıları yarım gün tatili isteyen hareketler tarafından, bazıları ise sendikalar, eÄŸlence endüstrisi ve de işçiler tarafından yürütüldü.

‘KUTSAL PAZARTESİ’NİN DOÄžUÅžU

İngiltere’de 19’uncu yüzyılın büyük kısmında, kalifiye zanaatkarlar kendi çalışma düzenlerini, haftalık olarak üretim yapabilmek ve atölyelerini kiralamak için kendileri ÅŸekillendirdi. Bu da “Kutsal Pazartesi” kavramının doÄŸmasına sebep oldu. “Kutsal Pazartesi”, Kutsal Gün tatillerinin bir benzeriyken, işçiler tarafından ilave bir gün tatili teÅŸvik eden seküler bir uygulama oldu.

İnsanlar, Salı’dan Cumartesi gecesine kadar üretimlerini sürdürür; Pazar günleri resmi olan tatillerini yapar ve Pazartesi günlerini de izinli geçirirlerdi. 19’uncu yüzyılın ortalarına dek, “Kutsal Pazartesi” İngiltere’de yaygın bir gelenekti. Resmi bir tatil günü olmamasına raÄŸmen, Pazartesi günleri İngiltere’de tiyatrolar ve müzik mekanları da açık olurdu.

Sanayi üretiminin baÅŸlangıcında, patronların üretim sürecine zarar verdiÄŸini savunmasına raÄŸmen, fabrika işçileri de Kutsal Pazartesi’yi benimsedi. Ancak işçilerin resmi olmayan izin günlerine yönelik dini bir baÄŸlılığı da söz konusuydu. Bu sebeple de ustaların bu alışkanlıklarını sona erdirmesi iÅŸi zorlaÅŸtırdı. Uygulamanın baÅŸlaması 1870’lere ve 1880’lere dek sürdü.

DİNİ KURUMLAR VE SENDİKALARIN TALEBİ

Bununla birlikte, dini kurumlar ve sendikalar fazladan bir gün tatilin işçi sınıfının “zihinsel ve ahlaki kültürünü” geliÅŸtireceÄŸini savundu. ÖrneÄŸin, 1862’de Rahip George Heaviside, Coventry Herald gazetesine yazdığı yazıda hafta sonunun tatil sayılmasının Pazar günleri kiliseye katılımı artıracağını iddia etti. Bu yorum, pek çok dini lideri de ikna etti.

Sendikalar da, geleneklere dayanmayan haftalık artı bir günlük bir izin daha talep etti. Gerçekten de hafta sonu tatilinin kazanımı, sendika tarihinin en gurur verici başarıları arasında gösterilir.

1842 yılında ‘Erken Kapanış DerneÄŸi’ adıyla bir kampanya grubu kuruldu. Bu dernek, hükümete yönelik Pazartesi günü tam günlük çalışma karşılığında Cumartesi öğleden sonrasının işçiler için izin verilmesi üzerine bir lobi gerçekleÅŸtirdi.

Bunun için üretimlerin yoÄŸun olduÄŸu kentlerde ÅŸubeler açıldı ve sivil seçkinler, üreticiler ve din insanları derneÄŸe üye olarak kabul edildi. İşverenler Cumartesi günleri yarım gün izne teÅŸvik edildi. Dernek, bununla birlikte insanların “ayık ve daha çalışkan” bir iÅŸgücüne sahip olacağını savundu.

Ayrıca sendikalar yarım günlük Cumartesi tatilinin işçi sınıfının saygınlığını artırmanın bir aracı olarak gördü. “Kutsal Pazartesi”de gerçekleÅŸtirilen horoz dövüşlerinin ve çok sarhoÅŸ olma durumlarının böylelikle engellenebileceÄŸi umuldu.

Kampanyacılara göre, Cumartesi günü işçi sınıfının hoşça vakit geçirmesi, kendileri eğitip geliştirebilmeleri için seçildi.

ÖrneÄŸin dernek, 1850’li yıllarda Birmingham’da yayın yapan Daily News gazetesine yazdıkları yazıda işçi sınıfına ÅŸu tavsiyelerde bulundu: “Ülkede bir geziye çıkın. Bahçe iÅŸlerinden ya da gün ışığında vakit geçirmeyi sevenleriniz varsa Åžabat günü (Yahudi dininde Cuma günbatımından Cumartesi günbatımına kadar sürer ve istirahat günü) çalışmak yerine o gün yarım gününüzü bu iÅŸler için kullanın. Ya da zamanınızı kendinizi zihinsel ve fiziksel olarak iyi hissedeceÄŸiniz baÅŸka bir ÅŸeyde kullanın.”

Spor müsabakasıGetty Images

YENİ İŞ FIRSATLARI

İngiltere genelinde geliÅŸen eÄŸlence sektörü, yarım günlük Cumartesi tatilini bir iÅŸ fırsatı olarak gördü. Tren iÅŸletmecileri bu fikri benimsedi ve Cumartesi öğleden sonraları kırsal bölgeye günübirlik seyahat edenler için indirimli biletler sundu. Cumartesi gününü benimseyen iÅŸveren sayısının artmasıyla birlikte, tiyatrolar ve müzik salonları da eÄŸlencelerini Pazartesi’den Cumartesi’ye deÄŸiÅŸtirdi.

Modern haftayı şekillendiren en önemli karar belki de futbol maçlarını Cumartesi öğleden sonralarında düzenlemek oldu. Tüm bunlarla beraber Cumartesi öğleden sonraları işçi sınıfı için çok cazip bir tatil haline geldi.

Modern hafta sonunu benimsenmesi birden bire, tekdüze bir ÅŸekilde olmadı. Çünkü nihayetinde bir fabrikanın Cumartesi’ni yarım gün olarak benimseme kararı üreticiye baÄŸlıydı.

Hafta sonu tatili için kampanyalar 1840’larda baÅŸlamıştı ama bunun kabul görmesi 50 yıl sürdü.

19’uncu yüzyılın sonuna gelindiÄŸinde ise Cumartesi öğleden sonra ve Pazar günü tatili, farklı nedenlerle bile olsa iÅŸverenler, dini gruplar, eÄŸlence sektörü ve işçiler tarafından avantajlı olarak görülmeye baÅŸladı.

Bu, ÅŸu an bilinen 48 saatlik hafta sonu tatilinin zeminini hazırladı. Ki bu da 1930’larda oluÅŸturulmuÅŸtu. Böylelikle iÅŸverenler hafta sonu uygulanan iki günlük tam tatilin devamsızlığı azalttığını ve verimliliÄŸi artırdığını bir kez daha fark etti.

Senin reaksiyonun hangisi?
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0

Devamını oku

Blog

Blog & Makaleler21 saat

Sosyal Medya Bağımlılığı ve Azalan Manevi Yaşantı: Dijital Çağın Gölgeleri

Sosyal Medya Bağımlılığı ve Azalan Manevi Yaşantı: Dijital Çağın Gölgeleri Dijital çağın hızlı ilerleyişiyle birlikte, sosyal medya kullanımı hayatlarımızın ayrılmaz...

Blog & Makaleler2 gün

Bir Fincan Kahvenin Yüzlerce Yıllık Tarihi

Dünya genelinde milyonlarca insanın güne başlama ritüeli, sosyal buluşmaların vazgeçilmezi ve birçok kültürde önemli bir unsur olan kahvenin tarihi hakkında...

Blog & Makaleler2 gün

Sosyal Bocalama ve Sosyal Medyanın Getirdiği Ahlaki Yozlaşma: Sanal Dünyada Kaybolan Değerler

Sosyal Bocalama ve Sosyal Medyanın Getirdiği Ahlaki Yozlaşma: Sanal Dünyada Kaybolan Değerler Teknolojinin hızlı gelişimi, sosyal medyanın etkisiyle birlikte, toplumsal...

Blog & Makaleler3 gün

Seyahatin Beden ve Ruh Üzerindeki Şifa Gücü

Seyahat etmek, insan yaşamını zenginleştiren, yeni şeyler öğrenmeye, yeni yerler keşfetmeye ve yeni deneyimler edinmeye olanak tanıyan bir eylem olmanın...

Blog & Makaleler6 gün

Möbius Şeridi: Geometrinin Harikası

Möbius Şeridi: Geometrinin Harikası Matematik ve geometri, doğanın düzenini anlama ve modelleme konusunda insanlığın en güçlü araçlarından biridir. Bu disiplinler,...

Blog & Makaleler6 gün

Sanal Gerçeklik Bağımlılığı: Dijital Dünyanın Gerçek Hayata Etkisi

Sanal Gerçeklik Bağımlılığı: Dijital Dünyanın Gerçek Hayata Etkisi Son yıllarda, teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte sanal gerçeklik (VR) deneyimleri popülerlik kazanmış...

Blog & Makaleler7 gün

Bilinçli Kullanım: Arama Motorlarında Hızlı ve Etkili Bilgiye Ulaşma Sanatı

Bilinçli Kullanım: Arama Motorlarında Hızlı ve Etkili Bilgiye Ulaşma Sanatı Günümüzde, internet erişimiyle birlikte bilgiye ulaşmak hiç olmadığı kadar kolay...

Galeri

Teknoloji Galerileri4 ay

Saatte 100 Km Hız Yapan Airscooter!

Yumurta ÅŸeklindeki kiÅŸisel uçan araba ‘Airscooter’ gökyüzünde saatte 100 km hızla uçabiliyor.   Yumurta Åžeklindeki Uçan Araba: Airscooter Jetpack üzerinde...

Teknoloji Galerileri8 ay

Uzun Pozlama Nedir ve Nasıl Uygulanır

Uzun pozlama, yetersiz ışık olan ortamda, nesnenin ya da konunun oluşturduğu hareket hissini fotoğrafta dondurmaktır. Diyafram, enstantane ve ISO ayarı...

EÄŸitim Haberleri8 ay

Diyafram nedir?

   Maksimum ve minimum diyafram sorunu, öncelikle diyaframın ne anlama geldiğini anlamakla başlar! Diyafram, kameranızın merceğinin bir parçasıdır. Spesifik olarak, boyutu değiştiren, içinden...

Teknoloji Galerileri8 ay

Grafik Tasarımda Yeni Renk Teknolojileri

Grafik tasarım dünyası sürekli olarak yeniliklerle doludur ve renk teknolojileri de bu değişimden payını almaktadır. İşte son zamanlarda dikkat çeken...

Teknoloji Galerileri9 ay

Yapay Zekalı Fotoğraflar Nasıl Anlaşılır?

Yapay zeka kullanılarak fotoğraflar genellikle gerçek fotoğraflardan ayırt edilebilmektedir. Yapay zeka tutmaları, gerçek fotoğraflardan farklı bir sonuca varmadan fotoğraflar üretirler...

Blog & Makaleler9 ay

Animasyon Filmler

                                Animasyon filmleri, sinema sektörü uzun yıllar büyük bir yere sahip olmuştur. Animasyon filmleri, özellikle çocuklar için popüler olsa da,...

Genel Bilgi ve Haberler9 ay

Video Formatları

Video formatları, bir video dosyasının çalıştırılması ve oynatılması için kullanılan bir dizi standart yerleşimi ifade eder. Video formatları, video kalitesi,...

Etiket Bulutu

Kategoriler

Trending

Gizlilik Bildirimi

Copyright © 2017-2023 Bilgizone. Yeni Bilgi Noktası. Wordpress Bilgizone Özel Tasarımı ile güçlendirilmiştir.
Sitedeki tüm harici linkler ayrı bir sayfada açılır. Bilgizone harici linklerin sorumluluğunu almaz.