Connect with us
Puan: 82/100 İnceleme : 1

Hafta Sonu Tatili Nasıl Doğdu?

Genel Bilgi ve Haberler

Yayınlama

-

Portsmouth Üniversitesi, Sosyal ve Kültürel Tarih Profesörü Brad Beaven yazdı.

Çalışma günü sayısını beÅŸten dörde düşürme tartışması bütün dünyada giderek daha yoÄŸun biçimde tartışılıyor. İşletmeler ve politikacılar daha az ancak daha etkin çalışma saatlerine geçmeyi düşünüyor. BoÅŸ zaman faaliyetleri üzerine çalışmış bir tarihçi olarak, bana öyle geliyor ki, 19’uncu yüzyılda hafta sonunun tatil olarak ilan edilmesi ile bugün yaÅŸanan tartışmalar arasında bazı paralellikler var.

Cumartesi günlerini Pazar günleri gibi tatil saymak aslında modern bir olgu. 19’uncu yüzyıl boyunca, hükümet kararları fabrikalarda çalışma saatlerini düşürdü ve düzenli molalar öngördü. Ancak hafta sonu kararı yalnızca hükümetler tarafından alınmış bir karar deÄŸil. Yürütülen kampanyalar da bu süreci ÅŸekillendirdi. Bu kampanyaların bazıları yarım gün tatili isteyen hareketler tarafından, bazıları ise sendikalar, eÄŸlence endüstrisi ve de işçiler tarafından yürütüldü.

‘KUTSAL PAZARTESİ’NİN DOÄžUÅžU

İngiltere’de 19’uncu yüzyılın büyük kısmında, kalifiye zanaatkarlar kendi çalışma düzenlerini, haftalık olarak üretim yapabilmek ve atölyelerini kiralamak için kendileri ÅŸekillendirdi. Bu da “Kutsal Pazartesi” kavramının doÄŸmasına sebep oldu. “Kutsal Pazartesi”, Kutsal Gün tatillerinin bir benzeriyken, işçiler tarafından ilave bir gün tatili teÅŸvik eden seküler bir uygulama oldu.

İnsanlar, Salı’dan Cumartesi gecesine kadar üretimlerini sürdürür; Pazar günleri resmi olan tatillerini yapar ve Pazartesi günlerini de izinli geçirirlerdi. 19’uncu yüzyılın ortalarına dek, “Kutsal Pazartesi” İngiltere’de yaygın bir gelenekti. Resmi bir tatil günü olmamasına raÄŸmen, Pazartesi günleri İngiltere’de tiyatrolar ve müzik mekanları da açık olurdu.

Sanayi üretiminin baÅŸlangıcında, patronların üretim sürecine zarar verdiÄŸini savunmasına raÄŸmen, fabrika işçileri de Kutsal Pazartesi’yi benimsedi. Ancak işçilerin resmi olmayan izin günlerine yönelik dini bir baÄŸlılığı da söz konusuydu. Bu sebeple de ustaların bu alışkanlıklarını sona erdirmesi iÅŸi zorlaÅŸtırdı. Uygulamanın baÅŸlaması 1870’lere ve 1880’lere dek sürdü.

DİNİ KURUMLAR VE SENDİKALARIN TALEBİ

Bununla birlikte, dini kurumlar ve sendikalar fazladan bir gün tatilin işçi sınıfının “zihinsel ve ahlaki kültürünü” geliÅŸtireceÄŸini savundu. ÖrneÄŸin, 1862’de Rahip George Heaviside, Coventry Herald gazetesine yazdığı yazıda hafta sonunun tatil sayılmasının Pazar günleri kiliseye katılımı artıracağını iddia etti. Bu yorum, pek çok dini lideri de ikna etti.

Sendikalar da, geleneklere dayanmayan haftalık artı bir günlük bir izin daha talep etti. Gerçekten de hafta sonu tatilinin kazanımı, sendika tarihinin en gurur verici başarıları arasında gösterilir.

1842 yılında ‘Erken Kapanış DerneÄŸi’ adıyla bir kampanya grubu kuruldu. Bu dernek, hükümete yönelik Pazartesi günü tam günlük çalışma karşılığında Cumartesi öğleden sonrasının işçiler için izin verilmesi üzerine bir lobi gerçekleÅŸtirdi.

Bunun için üretimlerin yoÄŸun olduÄŸu kentlerde ÅŸubeler açıldı ve sivil seçkinler, üreticiler ve din insanları derneÄŸe üye olarak kabul edildi. İşverenler Cumartesi günleri yarım gün izne teÅŸvik edildi. Dernek, bununla birlikte insanların “ayık ve daha çalışkan” bir iÅŸgücüne sahip olacağını savundu.

Ayrıca sendikalar yarım günlük Cumartesi tatilinin işçi sınıfının saygınlığını artırmanın bir aracı olarak gördü. “Kutsal Pazartesi”de gerçekleÅŸtirilen horoz dövüşlerinin ve çok sarhoÅŸ olma durumlarının böylelikle engellenebileceÄŸi umuldu.

Kampanyacılara göre, Cumartesi günü işçi sınıfının hoşça vakit geçirmesi, kendileri eğitip geliştirebilmeleri için seçildi.

ÖrneÄŸin dernek, 1850’li yıllarda Birmingham’da yayın yapan Daily News gazetesine yazdıkları yazıda işçi sınıfına ÅŸu tavsiyelerde bulundu: “Ülkede bir geziye çıkın. Bahçe iÅŸlerinden ya da gün ışığında vakit geçirmeyi sevenleriniz varsa Åžabat günü (Yahudi dininde Cuma günbatımından Cumartesi günbatımına kadar sürer ve istirahat günü) çalışmak yerine o gün yarım gününüzü bu iÅŸler için kullanın. Ya da zamanınızı kendinizi zihinsel ve fiziksel olarak iyi hissedeceÄŸiniz baÅŸka bir ÅŸeyde kullanın.”

Spor müsabakasıGetty Images

YENİ İŞ FIRSATLARI

İngiltere genelinde geliÅŸen eÄŸlence sektörü, yarım günlük Cumartesi tatilini bir iÅŸ fırsatı olarak gördü. Tren iÅŸletmecileri bu fikri benimsedi ve Cumartesi öğleden sonraları kırsal bölgeye günübirlik seyahat edenler için indirimli biletler sundu. Cumartesi gününü benimseyen iÅŸveren sayısının artmasıyla birlikte, tiyatrolar ve müzik salonları da eÄŸlencelerini Pazartesi’den Cumartesi’ye deÄŸiÅŸtirdi.

Modern haftayı şekillendiren en önemli karar belki de futbol maçlarını Cumartesi öğleden sonralarında düzenlemek oldu. Tüm bunlarla beraber Cumartesi öğleden sonraları işçi sınıfı için çok cazip bir tatil haline geldi.

Modern hafta sonunu benimsenmesi birden bire, tekdüze bir ÅŸekilde olmadı. Çünkü nihayetinde bir fabrikanın Cumartesi’ni yarım gün olarak benimseme kararı üreticiye baÄŸlıydı.

Hafta sonu tatili için kampanyalar 1840’larda baÅŸlamıştı ama bunun kabul görmesi 50 yıl sürdü.

19’uncu yüzyılın sonuna gelindiÄŸinde ise Cumartesi öğleden sonra ve Pazar günü tatili, farklı nedenlerle bile olsa iÅŸverenler, dini gruplar, eÄŸlence sektörü ve işçiler tarafından avantajlı olarak görülmeye baÅŸladı.

Bu, ÅŸu an bilinen 48 saatlik hafta sonu tatilinin zeminini hazırladı. Ki bu da 1930’larda oluÅŸturulmuÅŸtu. Böylelikle iÅŸverenler hafta sonu uygulanan iki günlük tam tatilin devamsızlığı azalttığını ve verimliliÄŸi artırdığını bir kez daha fark etti.

Senin reaksiyonun hangisi?
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0

Devamını oku

Blog

Blog & Makaleler3 gün

Deprem Riski Altındaki Türkiye’de Teknoloji Tabanlı Çözümler

Deprem, dünya genelinde birçok bölgede büyük bir tehlike oluşturan doğal bir afettir. Deprem tehlikesi altındaki bölgelerde, teknoloji toplum bilincini artırmak...

Blog & Makaleler4 gün

İş Dünyasında Teknolojinin Rolü: Rekabet Avantajı, Verimlilik, Müşteri Memnuniyeti

Günümüzde iş hayatında teknoloji, işletmelerin başarısı için vazgeçilmez bir faktör haline gelmiştir. Teknolojinin gerekliliği ve önemi iş dünyasında her geçen...

Blog & Makaleler4 gün

Türkiye’de Deprem Felaketlerinin Önlenmesinde Teknolojinin Rolü

Türkiye, tarihsel olarak deprem riski yüksek bir bölgede yer alır ve zaman zaman büyük ölçekli depremlerle sarsılmıştır. Bu depremler, can...

Blog & Makaleler1 hafta

Evlerde Aşırı Otomasyon Kullanmak: Faydalı mı, Zararlı mı?

Günümüzde teknolojik ilerlemeler ve akıllı cihazların yaygınlaşmasıyla birlikte ev otomasyonu da hızla gelişmektedir. Evlerdeki elektronik cihazların ve sistemlerin otomatik olarak...

Blog & Makaleler1 hafta

Ülke Kalkınması Açısından Yazılım Geliştirmenin Önemi

Teknolojik ilerlemelerin hızla arttığı günümüz dünyasında, yazılım geliştirme alanı giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Yazılım, işletim sistemlerinden uygulama programlarına kadar...

Blog & Makaleler1 hafta

Yapay Zekanın Neden Tehlikeli OlabileceÄŸini Chat GPT’ye Sorduk

Teknoloji dünyasında son zamanların en popüler konularından bir olan yapay zekanın neden tehlikeli olabileceğini Open AI tarafından geliştirilen sohbet robotu...

Blog & Makaleler3 hafta

Kimdir Bu Elon Musk?

Elon Musk, Tesla Motors, SpaceX, Neuralink, The Boring Company, OpenAI gibi pek çok şirketin kurucusu veya yöneticisi olarak günümüzün en...

Galeri

Teknoloji Galerileri2 ay

Uzun Pozlama Nedir ve Nasıl Uygulanır

Uzun pozlama, yetersiz ışık olan ortamda, nesnenin ya da konunun oluşturduğu hareket hissini fotoğrafta dondurmaktır. Diyafram, enstantane ve ISO ayarı...

EÄŸitim Haberleri2 ay

Diyafram nedir?

   Maksimum ve minimum diyafram sorunu, öncelikle diyaframın ne anlama geldiğini anlamakla başlar! Diyafram, kameranızın merceğinin bir parçasıdır. Spesifik olarak, boyutu değiştiren, içinden...

Teknoloji Galerileri2 ay

Grafik Tasarımda Yeni Renk Teknolojileri

Grafik tasarım dünyası sürekli olarak yeniliklerle doludur ve renk teknolojileri de bu değişimden payını almaktadır. İşte son zamanlarda dikkat çeken...

Teknoloji Galerileri2 ay

Yapay Zekalı Fotoğraflar Nasıl Anlaşılır?

Yapay zeka kullanılarak fotoğraflar genellikle gerçek fotoğraflardan ayırt edilebilmektedir. Yapay zeka tutmaları, gerçek fotoğraflardan farklı bir sonuca varmadan fotoğraflar üretirler...

Blog & Makaleler3 ay

Animasyon Filmler

                                Animasyon filmleri, sinema sektörü uzun yıllar büyük bir yere sahip olmuştur. Animasyon filmleri, özellikle çocuklar için popüler olsa da,...

Genel Bilgi ve Haberler3 ay

Video Formatları

Video formatları, bir video dosyasının çalıştırılması ve oynatılması için kullanılan bir dizi standart yerleşimi ifade eder. Video formatları, video kalitesi,...

Teknoloji Galerileri3 ay

Dünyada Depreme Dayanıklı Tasarlanan 5 Devasa Yapı

1. Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı İstanbul’a ve çevre illere hizmet veren Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı, aynı zamanda dünyanın depreme en dayanıklı yapılarından...

Etiket Bulutu

Kategoriler

Trending

Gizlilik Bildirimi

Copyright © 2017-2023 Bilgizone. Yeni Bilgi Noktası. Wordpress Bilgizone Özel Tasarımı ile güçlendirilmiştir.
Sitedeki tüm harici linkler ayrı bir sayfada açılır. Bilgizone harici linklerin sorumluluğunu almaz.